2.1 Wprowadzanie zmiennych i wzorów

2.1.1 Zasada wierszy obliczeniowych

Dane wprowadza się bezpośrednio do edytora tekstu. Wystarczy w dowolnym pustym wierszu wpisać wzór M = q * l² / 8 lub τ = Teq / Wt i wybrać polecenie "Oblicz wiersz".

W przeciwieństwie do arkuszy kalkulacyjnych nie są potrzebne żadne komórki.

Wiersz obliczeniowy może zawierać tekst poprzedzający właściwe obliczenie. Od wzoru oddziela go znak równości lub dwukropek. Jednostkę miary można umieścić bezpośrednio za wzorem, oddzielając ją spacją.

Program automatycznie interpretuje wiersze obliczeniowe. W razie potrzeby pojawi się pytanie o jednostkę miary, format i miejsca po przecinku (zobacz koniecznie rozdział 2.4). Program rozpoznaje i odpowiednio oblicza wartości względne.



Wskazówka: podczas wprowadzania danych
można korzystać z różnych narzędzi.
Uruchamianie: Przycisk: Skrót klawiszowy: ALT-ENTER Menu: Oblicz - Oblicz wiersz

Wzory graficzne

Wzory graficzne stosuje się wówczas, gdy ważny jest wygląd tworzonej dokumentacji (np. w przypadku bardziej złożonych wzorów).

Wzory zapisane w postaci graficznej można dowolnie łączyć z tekstem tworzonym w edytorze. Wzory graficzne zbudowane są z pojedynczych "term" (komórek zawierających zestawienia literowe - reprezentujących daną zmienną) oraz łączone są za pomocą działań matematycznych.


Uruchamianie: Przycisk: Skrót klawiszowy: CTRL+F9 Menu: Oblicz - Wzory graficzne

Sposoby wizualizacji wzorów



2.1.2 Definiowanie zmiennych

Zmiennej można przypisać wartość liczbową lub tekst.

Wartość zadaną przypisuje się zmiennej, wprowadzając jej nazwę wraz z przypisywaną wartością do pustego wiersza (np. D = 100 mm) oraz wybierając polecenie Oblicz wiersz (zobacz powyżej).

Wyniki wierszy obliczeniowych, dodawania lub odejmowania względnie działania funkcji "Wynik w jednej linii/do prawej" przypisywane są zmiennej w sposób automatyczny. Wyrażenie poprzedzające znak równości lub dwukropek jest automatycznie interpretowane jako zmienna .

VCmaster automatycznie identyfikuje wszelkie zależności. W przypadku zmiany jednej wartości, program ponownie oblicza wszystkie istotne wiersze. Dzięki temu można bez znajomości języka programowania tworzyć algorytmy obliczeń.

Ważność zmiennej

Miarodajne są zawsze ostatnie dane. W razie ponownego podania tej samej zmiennej, ważna od tego miejsca staje się nowa wartość.

Ograniczanie obszarów

Program VCmaster posiada możliwość izolowania algorytmów. Umożliwia to przyporządkowanie zmiennych do jednego, wspólnego obszaru.

Można uniknąć w ten sposób ryzyka zamiany zmiennych, zwłaszcza gdy konieczne jest wykonanie kilku obliczeń o podobnym charakterze.

Dodatkową zaletą jest przyspieszenie wykonywanych obliczeń.

Uruchamianie: Menu: Oblicz - Ogranicz obszar obliczeń

Nazwy zmiennych

- mogą mieć dowolną długość i zawsze muszą rozpoczynać się literą;

- jednocześnie mogą zawierać tylko cyfry i litery (również greckie i polskie); dopuszczalne są znaki specjalne: kropka, przecinek, nieskończoność, podkreślnik i nawiasy kwadratowe;

- nazwy zmiennych nie mogą zawierać np.: górnych indeksów, nawiasów okrągłych, średników i operatorów matematycznych. Takich zmiennych nie można matematycznie interpretować (np. h² = ; b/2 =; X(20) =);

Źle Dobrze
h² = 100 mm h = 10 mm
X = Błąd, bo brakuje zmiennej h X = = 100 ,00 mm²

b/2 = 20 mm b = 40 mm
b1 = b/2 Błąd, bo brakuje zmiennej b b1 = b / 2 = 20 ,00 mm

F(10) = 500 N F[10] = 500 N
σ = F(10)/A Błąd, bo brakuje operatora * σ = F[10] / A = 10 ,00 N/mm²
VCmaster oczekuje F * ( ... )

- znaki normalne i dolne indeksy nie są rozróżniane (h1 = h1).


2.1.3 Przykłady

Zadanie zmiennej:
D = 10 mm

Zmienna tekstowa (np. dla materiałów i kwerendy bazy danych):
wybrana śruba SCHR = "M12"

Wzór bez tekstu:
F / A = 10,00 N/mm²

Wzór z tekstem (zakończonym znakiem równości) i przypisaną zmienną:
Naprężenie σv = Re * a / 100 = 846,00 N/mm²
Maksymalny moment zginający M = q * L² / 8 = 5,56 kNm

Wzór graficzny z przypisaną zmienną (k90):
Współczynnik k90 = = 0,59
Przykład z zakresu obliczeń statycznych:
Legenda: Zmienne lk i dp podał użytkownik. Podczas obliczania ciężaru własnego program wykorzystuje zmienną dp. Wszystkie wyniki obliczeń podawane są automatycznie. W dalszych obliczeniach zmiennymi mogą być g, p, qD oraz M i Q.